Wydaje się, że każda osoba powinna dążyć do samodoskonalenia. Są jednak przypadki, w których chęć bycia najlepszym ze wszystkiego zamienia się w samobiczowanie.
Termin „perfekcjonizm”, wywodzący się od francuskiej perfekcji - doskonałości, pojawił się stosunkowo niedawno, w XIX wieku. Dziś są one obsługiwane przez psychologów właśnie w tych przypadkach, gdy nie chodzi o dobroczyńcę (dążenie do bycia lepszym), ale o patologiczne autopoznanie w przypadku jakiegokolwiek błędu.
Rzeczywiście jest to poważny problem osobowości, gdy osoba nie widzi odcieni, ale dzieli świat na czarno-biały: albo idealnie, albo wcale. W rezultacie perfekcjoniści częściej niż inni znajdują się w stresujących sytuacjach, a nawet są skłonni do samobójstwa z powodu swojej porażki. Najmniejsza krytyka, opinia publiczna, która nie pokrywa się z punktem widzenia perfekcjonisty, jest uważana za osobistą zniewagę.
Psychologowie uważają, że perfekcjonista powstaje zwykle w rodzinach, w których od wczesnego dzieciństwa stawiane są bardzo wysokie wymagania. W szkole takie dziecko cierpi na „doskonały zespół ucznia”. Ale w okresie dojrzewania może albo całkowicie wymknąć się spod kontroli rodziców, albo pogłębi się jego pragnienie ideału.
Dorosły perfekcjonista jest skłonny stawiać surowe wymagania nie tylko sobie, ale także wszystkim wokół. Torturuje członków rodziny z żmudnością, a jeśli zostanie szefem, to pracownikami, żądając od nich absolutnej doskonałości. Perfekcjoniści rzadko są szczęśliwi, ponieważ nie wiedzą, jak cieszyć się prostymi rzeczami.