Psychika działa zgodnie z pewnymi prawami, które są opisane i zweryfikowane w psychologii. Szczególnie udany w tej psychologii systemu. W ramach psychologii systemowej istnieją trzy zasady, które psychika przestrzega w swojej pracy.
Zasada 1. W psychice nie ma nic zbędnego.
Każda cecha, każdy objaw, każdy element w psychice zawsze spełnia jakąś przydatną funkcję. Przydatne nie z punktu widzenia indywidualnej świadomości, ale z punktu widzenia istnienia psychiki, z punktu widzenia zachowania jej integralności i witalnego funkcjonowania. Jeśli coś w twojej psychice lub w twojej osobowości wydaje ci się bezużyteczne lub zbyteczne, oznacza to tylko jedno: nie widzisz w tej chwili funkcji, która coś wykonuje. Każdy zły nawyk wykonuje ważne zadanie w naszym życiu psychicznym. Aby odkryć to zadanie, należy pracować nad poszerzeniem strefy świadomości.
Zasada 2. Większość wydarzeń dzieje się z przypadkiem.
Istnieje powód, dla którego zdarzenia przytrafiają się danej osobie. Ten powód leży w samym człowieku - w jego psychice, w jego osobowości, w jego cechach psychologicznych. W każdym przypadku występującym u danej osoby psychika odgrywa aktywną rolę. Nawet jeśli ktoś nie chce się do tego przyznać. Nasze życie jest wynikiem naszych wyborów.
Zasada 3. Psyche nie odzwierciedla pasywnie rzeczywistości, ale aktywnie ją konstruuje.
W eksperymentach nad percepcją, przeprowadzonych przez psychologów gestalt, udowodniono, że psychika nie tylko odzwierciedla rzeczywistość, jak lustro. Psychika aktywnie je konstruuje. Na przykład, jeśli zostanie wyświetlony kontur okręgu narysowanego linią przerywaną, nadal będziesz postrzegał figurę jako koło, a nie jako oddzielne kreski. Jest to aktywna rola psychiki w postrzeganiu rzeczywistości. Jeśli brakuje nam informacji, przemyślimy je zgodnie z naszym poprzednim doświadczeniem.
Reguły 2 i 3 są ze sobą powiązane. Druga zasada dotyczy działań i zdarzeń, które mają miejsce u danej osoby. Trzecia zasada koncentruje się na postrzeganiu bieżących wydarzeń. Percepcja i działanie są ze sobą powiązane, wzmacniają się nawzajem.
Dam prosty przykład. Załóżmy, że wyszedłeś na zewnątrz i nagle zaczął padać deszcz.
- W jednym przypadku będziesz zdenerwowany (postrzeganie), nastrój się pogorszy, wrócisz do domu (działanie) i będziesz się martwił, że twoje plany nie zostały zrealizowane (postrzeganie). Świat będzie dla ciebie nudny i nie spełni twoich oczekiwań (postrzegania).
- W innym przypadku możesz cieszyć się deszczem (percepcja), otworzyć parasol, a nawet zmoczyć się dla własnej przyjemności (działania), twój nastrój będzie dobry i zainspirowany (percepcja). Świat będzie ci się wydawał pełen niespodzianek, twoje poczucie jedności z naturą nasili się (postrzeganie).
Oba łańcuchy można kontynuować w nieskończoność. Tworzymy więc nastrój dla siebie, regulujemy działania, które ostatecznie wpływają na obraz świata, w którym żyjemy. „Wierzymy, że staje się rzeczywistością”.